موزه زمان تهران
موزه زمان یکی از جاذبه‌های منحصرب ه‌فرد تهران است که آثاری خاص و جذاب با موضوع زمان را به نمایش می‌گذارد. این موزه که به‌عنوان اولین موزه ساعت در ایران شناخته می‌شود، در یکی از خانه‌های قدیمی تهران با معماری و تزیینات فوق‌العاده جذاب قرار دارد. فضای دلنشین و آرامش‌بخش این موزه به شما فرصتی برای سفری در دل تاریخ و زمان می‌دهد. علاوه بر این، وجود یک کافه‌رستوران معروف در محوطه موزه به بازدیدکنندگان امکان می‌دهد تا پس از بازدید از آثار موزه، از محیط زیبای اطراف لذت ببرند و خستگی را از تن بزدایند. اگر به تاریخ و معماری علاقه‌مندید، بازدید از این موزه را از دست ندهید؛ و برای کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه این مقاله به شما کمک می‌کند تا با موزه زمان بیشتر آشنا شوید.
موزه زمان تهران
مسیر دسترسی به موزه زمان تهران
برای دسترسی به موزه زمان تهران، می‌توانید از مترو، اتوبوس‌های بی‌آرتی، یا خودروی شخصی استفاده کنید.
دسترسی با خودروی شخصی : اگر تصمیم دارید با خودروی شخصی به موزه زمان بروید، مسیر راحتی پیش روی شماست. قبل از رسیدن به میدان تجریش، وارد خیابان ولیعصر شوید و سپس به خیابان زعفرانیه بپیچید. پس از رسیدن به چهارراه پرزین بغدادی، می‌توانید خودروی خود را در همان نزدیکی پارک کرده و به موزه وارد شوید. اگر از سمت میدان تجریش قصد حرکت دارید، از طریق خیابان ولیعصر و سپس خیابان یکتا به خیابان زعفرانیه برسید تا به موزه زمان دسترسی پیدا کنید.
دسترسی با مترو : برای رفتن به موزه زمان با مترو، سوار خط یک مترو تهران شوید و در ایستگاه تجریش پیاده شوید. از این ایستگاه، باید حدود ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید تا به موزه برسید. اگر علاقه‌مند به پیاده‌روی هستید، ابتدا به میدان تجریش بروید و سپس از خیابان ولیعصر به سمت خیابان زعفرانیه حرکت کنید تا به موزه زمان برسید. در صورتی که نمی‌خواهید پیاده‌روی کنید، می‌توانید از تاکسی‌های تجریش به سمت سه‌راه آصف استفاده کنید و در خیابان زعفرانیه پیاده شوید.
دسترسی با بی‌آرتی : برای رسیدن به موزه زمان با اتوبوس‌های بی‌آرتی، از خط راه‌آهن به تجریش (خط ۷ بی‌آرتی) استفاده کنید. بعد از عبور از پل پارک وی، در ایستگاه باغ فردوس واقع در خیابان ولیعصر پیاده شوید. سپس به سمت خیابان زعفرانیه بروید و با حدود ۶ دقیقه پیاده‌روی به موزه زمان دست پیدا کنید.
مسیر دسترسی به موزه زمان تهران
تاریخچه موزه زمان
موزه زمان که با نام‌های «تماشاگه زمان» و «موزه ساعت» نیز شناخته می‌شود، با مساحتی حدود ۵۰۰۰ متر مربع و زیربنایی ۷۰۰ متر مربعی، یکی از بناهای تاریخی و جذاب تهران به شمار می‌رود. این عمارت قدمتی بیش از ۸۰ سال دارد، اما ریشه‌های تاریخی این باغ به دوره قاجار بازمی‌گردد. در آن زمان، این باغ بخشی از اراضی باغ فردوس بود و به معیرالممالک، داماد ناصرالدین شاه، تعلق داشت. پس از مرگ معیرالممالک، باغ به پسرش رسید که برای تأمین سوخت کوره‌های تهران، درختان باغ را قطع کرد. در سال ۱۳۰۴، عبدالله خان منصور این ملک را خریداری کرد و تا سال ۱۳۴۶ در اختیار وارثان او باقی ماند. در نهایت، حسین خداداد، تاجر فرش، این ملک را خریداری کرد. در آن زمان، تنها عمارتی یک‌طبقه از خشت و گل در باغ وجود داشت.
حسین خداداد تصمیم به بازسازی و تقویت ساختمان گرفت و اسکلت چوبی را با اسکلت آهنی جایگزین کرد. او همچنین یک طبقه به عمارت اضافه کرد و با احیای هنر گچ‌بری و طراحی ایرانی، ارزشی دوچندان به سازه بخشید.
مهندس ابتکار به عنوان مهندس مشاور و حاج رمضان عباسیان به عنوان معمار در این پروژه نقش داشتند. از سال ۱۳۴۵، حاج عبدالکریم نوید تهرانی با همکاری ۴۰ نفر، گچ‌بری ساختمان را آغاز کردند که تا سال ۱۳۵۶ ادامه یافت. این گچ‌بری‌ها از نظر تنوع و هنر بی‌نظیر هستند و توسط استادان برجسته‌ای مانند استاد فرهاد یحیی پور، استاد محمد یحیی پور، استاد حسن جعفری، عباس عباسیان، استاد نعمت، استاد شیخ فرج، استاد یحیی برجردی و دیگران انجام شده‌اند. تزیینات چوبی و گره‌چینی درها و پنجره‌ها نیز کار هنرمندان بزرگی مانند حاج محمد کاشی و استاد حسین است که نشان‌دهنده ذوق و خلاقیت هنر ایرانی هستند.
به دلیل علاقه زیاد حسین خداداد به فرش ایرانی، او طرح‌ها و نقوش فرش را در سقف بخش‌های مختلف عمارت به کار برد. با این حال، او تنها یک سال در این خانه زندگی کرد و قبل از انقلاب سال ۱۳۵۷ به آمریکا مهاجرت کرد. پس از انقلاب، این ساختمان توسط بنیاد مستضعفان مصادره شد.
در سال ۱۳۷۸، به همت موسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد، این عمارت به موزه زمان تبدیل شد و درب‌های آن برای بازدید عموم باز شد. این موزه اکنون به عنوان اولین موزه ساعت در ایران، تاریخ و فرهنگ زمان را به نمایش می‌گذارد و یکی از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی پایتخت به شمار می‌آید.
تاریخچه موزه زمان
در موزه زمان از چه چیزهایی می‌توان بازدید کرد؟
موزه زمان تهران، با ارائه مجموعه‌ای بی‌نظیر از ابزارها و تکنولوژی‌های مرتبط با زمان، سفری هیجان‌انگیز به دنیای ساعت‌ها و زمان‌سنجی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. در این موزه، می‌توانید انواع ابزارهای نمایش زمان از قرن چهاردهم تا قرن بیست‌ویکم را مشاهده کنید. از ابتدایی‌ترین ساعت‌های مکانیکی گرفته تا پیچیده‌ترین ساعت‌های مدرن و امروزی، همه در اینجا به نمایش گذاشته شده‌اند. بازدید از موزه زمان از محوطه بیرونی آن آغاز می‌شود، جایی که می‌توانید بدون نیاز به پرداخت ورودی، ماکت‌های مختلفی از ساعت‌های آفتابی و آبی را مشاهده کنید و با طرز کار آن‌ها آشنا شوید. این محوطه شبیه به یک موزه روباز است و فرصتی بی‌نظیر برای عکاسی از مناظر زیبا و معماری تاریخی آن ارائه می‌دهد. داخل ساختمان دوطبقه موزه، اتاق‌هایی با گچ‌بری‌های هنرمندانه و زیبا وجود دارند که هرکدام مجموعه‌ای از ساعت‌های خاص و تاریخی را به نمایش گذاشته‌اند. در این بخش‌ها می‌توانید انواع ساعت‌های رومیزی، ساعت‌های کنسول، ساعت‌های دیواری، ساعت‌های شماطه‌دار، ساعت‌های مچی، و ساعت‌های دوره قاجار را ببینید. هر یک از این ساعت‌ها نمایانگر دوره‌ای از تاریخ و هنر ساعت‌سازی هستند و به دلیل طراحی و مکانیزم‌های منحصربه‌فردشان، توجه هر بازدیدکننده‌ای را به خود جلب می‌کنند.
از جمله اتاق‌های برجسته موزه می‌توان به اتاق اصفهانی‌ها و اتاق مشاهیر اشاره کرد. این اتاق‌ها علاوه بر معماری و گچ‌بری‌های خیره‌کننده، مجموعه‌ای از ساعت‌های اهدایی توسط برخی از مشاهیر و شخصیت‌های برجسته کشور را به نمایش می‌گذارند. این ساعت‌ها که از برندهای معروف و معتبر جهان هستند، نشان‌دهنده علاقه و توجه این افراد به هنر ساعت‌سازی و زمان‌سنجی بوده و تجربه‌ای منحصربه‌فرد را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورند.
قایق اژدها : این وسیله به عنوان ساعتی خاص برای چینی‌ها طراحی شده است و نامش به دلیل شباهتش به قایق است. در وسط این قایق، یک شمع قرار داشت و وزنه‌هایی در فواصل معین در طول قایق آویخته شده بودند. با سوختن شمع، ریسمان‌های وزنه‌ها نیز سوخته و وزنه‌ها به داخل ظرف فلزی زیر قایق می‌افتادند و صدای «دنگ» تولید می‌کردند. با شمارش تعداد وزنه‌ها و صداهای ایجاد شده، زمان تشخیص داده می‌شد.
قایق اژدها
ساعت طنابی : ساعت طنابی از چندین طناب تشکیل می‌شد که با گره‌هایی مساوی از یکدیگر جدا شده بودند. این نوع ساعت با سوخت کار می‌کرد و با سوختن طناب‌ها و کاهش تعداد گره‌ها، به افراد امکان سنجش زمان را می‌داد.
ساعت آفتابی : ساعت آفتابی با استفاده از یک شاخص چوبی و تابش نور خورشید عمل می‌کند. سایه این شاخص روی سطح افقی می‌افتد و زمان را نشان می‌دهد. این ساعت بیش از ۵۵۰۰ سال پیش اختراع شد و تا قرن ۱۸ میلادی در اروپا کاربرد داشت. هنوز هم می‌توان نمونه‌هایی از آن را در برخی کلیساها و خانه‌های قدیمی مشاهده کرد.
ساعت آفتابی
ساعت روغنی : ساعت روغنی دارای یک مخزن مدرج بود که با پر شدن روغن خاص در آن و روشن کردن فیتیله، زمان را مشخص می‌کرد. این ساعت نه تنها برای زمان‌سنجی، بلکه به عنوان منبع نور شبانه نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت و از جالب‌ترین ابزارهای موجود در محوطه موزه زمان محسوب می‌شود.
ساعت روغنی
ساعت آبی مکانیکی : پس از ساعت‌های آبی ساده، ساعت آبی مکانیکی معرفی شد. این ابزار دارای دو مخزن بود که آب از مخزن بالایی به مخزن پایینی ریخته می‌شد. در مخزن پایینی، یک چوب دندانه‌دار با چوب پنبه‌ای قرار داشت که با بالا آمدن سطح آب، چوب نیز بالا می‌رفت و به کمک چرخ‌دنده‌ها عقربه‌ها را به حرکت در می‌آورد.
ساعت آبی : ساعت آبی یکی از نخستین ابزارهای زمان‌سنجی است که از یک ظرف مدرج پر از آب تشکیل می‌شد. آب به آرامی و به‌صورت قطره‌قطره از سوراخ کوچک ته ظرف خارج می‌شد و با خالی شدن تدریجی ظرف، افراد می‌توانستند از میزان آب باقی‌مانده، مدت زمان سپری شده را محاسبه کنند.
ساعت شنی : ساعت شنی شامل دو مخزن شیشه‌ای بود که شن از مخزن بالایی به مخزن پایینی سرازیر می‌شد. با مشاهده مقدار شن تجمع‌یافته در مخزن پایینی، زمان تشخیص داده می‌شد. این ابزار به دلیل سادگی و کارایی‌اش همچنان محبوب است.
ساعت شنی
ساعت شمعی : ساعت شمعی دارای درجه‌بندی‌هایی روی بدنه بود که با سوختن و ذوب شدن شمع، افراد می‌توانستند از طریق اندازه‌های باقی‌مانده روی شمع، زمان را تعیین کنند.
در موزه زمان از چه چیزهایی می‌توان بازدید کرد؟
سخن پایانی
موزه زمان تهران یکی از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی پایتخت است که بازدیدکنندگان را به سفری جذاب در دنیای ساعت‌ها و زمان‌سنجی دعوت می‌کند. این موزه با قرار گرفتن در باغی با قدمتی از دوره قاجار، محلی منحصربه‌فرد برای دوستداران تاریخ و هنر به شمار می‌آید. از ساعت‌های آفتابی و آبی قدیمی تا ساعت‌های مکانیکی و مدرن، هر بازدیدکننده می‌تواند با سیر تکامل ابزارهای نمایش زمان آشنا شود. علاوه بر این، معماری زیبای عمارت و تزئینات هنری آن، تجربه‌ای دلنشین از بازدید را برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایرانی فراهم می‌کند.